Το μεγαλύτερο πολεμικό πλοίο που βυθίστηκε ποτέ στη μάχη δεν ήταν ένα αλλά…δύο: Πρόκειται για το ιαπωνικό θωρηκτό «Γιαμάτο» και το «αδελφό» του πλοίο, «Μουσάσι», δύο πλοία που διέφεραν ελάχιστα μεταξύ τους, τα οποία βυθίστηκαν στον Ειρηνικό Ωκεανό κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τα δύο αυτά σκάφη ήταν τα μεγαλύτερα θωρηκτά που κατασκευάστηκαν στην ιστορία, και αρχικά σχεδιαζόταν και ένα τρίτο, το οποίο όμως μετατράπηκε στο αεροπλανοφόρο «Σινάνο». Η κλάση «Γιαμάτο» εκτοπίσματος 73.000 τόνων με πλήρη φόρτο, μήκους 260 μέτρων και πληρώματος χιλιάδων ανδρών (το «Γιαμάτο» είχε πλήρωμα 2.700 άνδρες όταν βυθίστηκε, ενώ το «Μουσάσι» 2.400) έφερε και τα μεγαλύτερα ναυτικά πυροβόλα που είχαν μπει ποτέ σε πολεμικό πλοίο, αντικατοπτρίζοντας την πίστη του ιαπωνικού αυτοκρατορικού ναυτικού στο θωρηκτό ως τον «βασιλιά» του πολέμου στη θάλασσα.
Ωστόσο η εποχή των θωρηκτών, όπως έδειξε οριστικά ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, είχε παρέλθει: Τα θωρηκτά, «καρποί» της κούρσας ναυτικών εξοπλισμών του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν σκάφη εξαιρετικά υψηλού κόστους, σε επίπεδο τόσο έμψυχου όσο και άψυχου υλικού- και ως εκ τούτου οι ναυτικές ηγεσίες δίσταζαν να τα διακινδυνεύσουν σε αποφασιστικές συγκρούσεις εναντίον άλλων θωρηκτών, που ήταν άλλωστε και ο λόγος ύπαρξής τους. Το «μάθημα» αυτό είχε αρχίσει να διαφαίνεται από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο ακόμα, καθώς το βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό και ο γερμανικός στόλος αναμετρήθηκαν σε πραγματικά μεγάλη κλίμακα μόνο μία φορά, στη Γιουτλάνδη, σε μία σύγκρουση η οποία όμως είχε αμφίρροπο αποτέλεσμα- κοινώς δεν είχε τον αποφασιστικό χαρακτήρα που αναμενόταν προκειμένου να θεωρηθεί ότι τα θωρηκτά «έβγαλαν τα λεφτά τους».
Η έλευση του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου έδειξε ότι τα πράγματα είχαν αλλάξει πολύ: Τα μεγάλα θωρηκτά που υπήρχαν στους στόλους των αντιπάλων δεν αναμετρήθηκαν πολλές φορές με τους αντιπάλους τους (άλλα μεγάλα πολεμικά πλοία επιφανείας), ενώ ήταν ευάλωτα σε επιθέσεις με πολύ μικρότερου κόστους μέσα- δηλαδή αεροπλάνα και υποβρύχια. Ο πόλεμος στον Ειρηνικό ήταν η απόλυτη απόδειξη αυτού: Αν και υπήρξαν συγκρούσεις «κλασικού» τύπου (με μεγάλα πολεμικά να ανταλλάσσουν κανονιοβολισμούς και τορπίλες), ο «βασιλιάς» των θαλασσών που έκρινε τον πόλεμο ήταν το αεροπλανοφόρο, που επέτρεπε επιθέσεις από αέρος εναντίον των εχθρικών στόλων σε μεγάλες αποστάσεις- ενδεικτικά, στις μεγάλες αεροναυμαχίες που καθόρισαν την πορεία του πολέμου στον Ειρηνικό στην ουσία οι στόλοι στην δεν αντίκρισαν ο ένας τον άλλον, ανταλλάσσοντας επιθέσεις με κύματα αεροπλάνων. Το «Γιαμάτο» και το «Μουσάσι» δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να κάνουν αυτό που είχαν φτιαχτεί πραγματικά να κάνουν, δηλαδή να χρησιμοποιήσουν τα θηριώδη πυροβόλα τους εναντίον εχθρικών θωρηκτών σε αποφασιστικής σημασίας συγκρούσεις. Το «Μουσάσι» βυθίστηκε από αεροπορικές επιθέσεις κατά την αεροναυμαχία του κόλπου Λέιτε τον Οκτώβριο του 1944 και το «Γιαμάτο» επίσης από αεροπορικές επιθέσεις κατά την επιχείρηση «Τεν-Γκο» τον Απρίλιο του 1945. Το «Σινάνο», που είχε μετατραπεί σε αεροπλανοφόρο, βυθίστηκε από τορπίλες αμερικανικού υποβρυχίου τον Νοέμβριο του 1944 – το μεγαλύτερο πολεμικό πλοίο που έχει βυθιστεί από υποβρύχιο.
