Η Επιτροπή κάνει λόγο για συστημικά και μακροχρόνια προβλήματα στα συστήματα ελέγχου, καθυστερημένες ή ελλιπείς επιτόπιες επαληθεύσεις και προβληματική αξιολόγηση δικαιούχων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε στην Ελλάδα χρηματοδοτική διόρθωση ύψους, δηλαδή πρόστιμο, ύψους 392.195.733,69 ευρώ (392 εκατ. Ευρώ), για συστηματικές παρατυπίες και διαχειριστικές αδυναμίες στη διαχείριση των αγροτικών ενισχύσεων κατά την περίοδο 2016–2023. Το πρόστιμο, που συγκαταλέγεται στις μεγαλύτερες κυρώσεις που έχουν ποτέ επιβληθεί στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), αφορά δαπάνες που κρίθηκαν αντικανονικές ή ανεπαρκώς ελεγχθείσες από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, τον αρμόδιο ελληνικό οργανισμό πληρωμών.
Η απόφαση καταγράφεται στην Εκτελεστική Απόφαση (ΕΕ) 2025/1147, που υιοθετήθηκε στις 11 Ιουνίου 2025 και δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Σύμφωνα με το κείμενο, η Ελλάδα παραβίασε βασικές διατάξεις των Κανονισμών 1306/2013 (άρθρο 52) και 2021/2116 (άρθρο 55), οι οποίοι καθορίζουν τις υποχρεώσεις των κρατών-μελών για τη χρηστή διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων.
Η βασική αιτία της κύρωσης εντοπίζεται στην ανεπαρκή λειτουργία των ελέγχων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, τον αρμόδιο ελληνικό οργανισμό πληρωμών. Η Επιτροπή κάνει λόγο για συστημικά και μακροχρόνια προβλήματα στα συστήματα ελέγχου — όπως ανακριβή δεδομένα στο γεωγραφικό σύστημα πληροφοριών (LPIS), καθυστερημένες ή ελλιπείς επιτόπιες επαληθεύσεις και προβληματική αξιολόγηση δικαιούχων, ιδιαίτερα για καθεστώτα όπως η ενίσχυση νέων αγροτών (Young Farmers Scheme) και οι πράσινες άμεσες ενισχύσεις (Greening).
Η απόφαση προβλέπει:
Οριζόντια διόρθωση 5% επί των επιλέξιμων δαπανών για τα έτη 2021–2023,
Ειδική περικοπή 10% στις ενισχύσεις νέων αγροτών για τα έτη 2018–2020,
Μικρότερες ποσοτικές διορθώσεις για έτη από 2016 έως 2017, κυρίως λόγω σφαλμάτων στο LPIS.
Τα μεγαλύτερα ποσά που καταλογίζονται είναι 79 εκατ. και 76 εκατ και αφορούν στρεμματικές ενισχύσεις για τα έτη 2021 και 2022.
Το συνολικό ποσό που εξαιρείται από τη χρηματοδότηση της ΕΕ ανέρχεται σε 392.195.733,69 ευρώ, μετά από επιμέρους συμψηφισμούς και αφαιρέσεις.
Επεται και συνέχεια; To πρόστιμο-μαμούθ δεν αναφέρεται στα «βοσκοτόπια»
Σημειώνεται ότι η απόφαση δεν αφορά το σκάνδαλο με τα βοσκοτόπια από δήθεν νέους αγρότες. Πρόκειται για ξεχωριστή περίπτωση η οποία εκδικάζεται.
Επιπλέον αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι μόνο η Ελλάδα που καλείται να επιστρέψει χρήματα στην ΕΕ, αν και μας έχει επιβληθεί το υψηλότερο πρόστιμο, καθώς η απόφαση αφορά και άλλα κράτη μέλη όπως η Βουλγαρία, η Γαλλία, η Δανία, η Ισπανία, η Κροατία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Πορτογαλία, η Σουηδία, η Σλοβακία και η Λιθουανία.
Η απόφαση καθιστά σαφές ότι η οικονομική επιβάρυνση βαρύνει το ελληνικό κράτος, είτε μέσω του εθνικού προϋπολογισμού, είτε με περικοπή μελλοντικών κοινοτικών πληρωμών προς Έλληνες αγρότες. Επίσης θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι περαιτέρω καταλογισμοί ενδέχεται να ακολουθήσουν, εφόσον οι διορθώσεις από πλευράς ΟΠΕΚΕΠΕ δεν κριθούν επαρκείς από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς της Κομισιόν.
Η απόφαση κάνει εμφανείς τις θεσμικές αδυναμίες που διαχρονικά υπονομεύουν το μέλλον του πρωτογενούς τομέα σε μια περίοδο κρίσιμη για την Ευρώπη και κατά προέκταση την Ελλάδα.
