Ένα απρόσμενο αρχιτεκτονικό θαύμα αποκαλύφθηκε πρόσφατα στη βορειοανατολική Βραζιλία, μέσω δορυφορικών εικόνων

Στις άνυδρες εκτάσεις της βορειοανατολικής Βραζιλίας, ένα απίστευτο θέαμα αναδύθηκε από το διάστημα – ένα αρχαίο, εκτεταμένο δίκτυο από σωρούς τερμιτών, που εκτείνεται σε περίπου 88.000 τετραγωνικά μίλια.

Αυτή η τεράστια δομή, χτισμένη κόκκο-κόκκο από τους μικροσκοπικούς τερμίτες Syntermes dirus, διαμορφώνει αθόρυβα το τοπίο εδώ και περισσότερα από 3.800 χρόνια.

Μέχρι πρόσφατα, αυτοί οι σωροί θεωρούνταν τυχαίοι σχηματισμοί, όμως νέες δορυφορικές εικόνες, σε συνδυασμό με ευρήματα από μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Current Biology (2018), αποκάλυψαν μια περίπλοκη, σχολαστικά οργανωμένη μητρόπολη, χτισμένη από τους πιο μικρούς μηχανικούς της φύσης.

Η μελέτη, που διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σάλφορντ και του Πανεπιστημίου της Φέιρα ντε Σαντάνα, αποκάλυψε την πλήρη έκταση αυτού του υπόγειου θαύματος, δείχνοντας πώς οι τερμίτες έχουν δημιουργήσει μία από τις μεγαλύτερες κατασκευές που έχουν φτιαχτεί από έντομα στη Γη.

Οι σωροί από τερμίτες – που φτάνουν σε ύψος έως και 67 εκατοστά και πλάτος 2,28 μέτρα— δεν είναι απλώς τυχαίοι σωροί από χώμα. Είναι τα απομεινάρια ενός υπόγειου συστήματος κυκλοφορίας, το οποίο αυτά τα εργατικά έντομα κατασκευάζουν εδώ και χιλιετίες.

Ο σκοπός τους; Να μεταφέρουν υπολείμματα φύλλων και να δημιουργήσουν ένα βιώσιμο περιβάλλον διαβίωσης κάτω από τις σκληρές συνθήκες της ερήμου. Καθώς οι τερμίτες σκάβουν σήραγγες κάτω από την επιφάνεια, σπρώχνουν το έδαφος προς τα πάνω μέσα από προσωρινά φρέατα, σχηματίζοντας μόνιμους σωρούς που μπορούν να διαρκέσουν αιώνες.

Αυτοί οι λόφοι, φτιαγμένοι από συμπιεσμένο πηλό, θεωρούνται οι μεγαλύτερες δομές που έχουν κατασκευαστεί ποτέ από έντομα. Η τεράστια κλίμακα και η ακρίβειά τους αμφισβητούν όσα γνωρίζουμε για την ικανότητα της φύσης να δημιουργεί οργανωμένα και αποτελεσματικά συστήματα.

Με περίπου 200 εκατομμύρια τύμβους διάσπαρτους στην έρημο, η συνολική μετατόπιση εδάφους τους θα μπορούσε να ανταγωνιστεί τον όγκο 4.000 Μεγάλων Πυραμίδων της Γκίζας.

 

 

Αυτό που είναι πραγματικά συναρπαστικό σε αυτή την «μητρόπολη» της ερήμου είναι η στρατηγική διάταξη των τύμβων. Οι τερμίτες δημιουργούν ένα «υπερβολικά διασκορπισμένο» μοτίβο – οι τύμβοι απέχουν περίπου 20 μέτρα μεταξύ τους, μια διάταξη που διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία του υπόγειου δικτύου σήραγγών τους χωρίς συμφόρηση.

Αξιοσημείωτο είναι πως οι τερμίτες δεν εμπλέκονται σε εδαφικές διαμάχες. Η απόσταση αυτή είναι αποτέλεσμα αυτοοργάνωσης. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι τερμίτες χρησιμοποιούν χημικά σήματα για να καθοδηγήσουν τις κινήσεις τους, καθιστώντας την κατασκευή αυτών των τεράστιων δικτύων απίστευτα αποτελεσματική και αποδοτική.

 

 

Αυτό που κάνει αυτούς τους σωρούς ακόμα πιο εντυπωσιακούς είναι η ηλικία τους. Ορισμένες από τις κατασκευές αυτές είναι άνω των 3.800 ετών, γεγονός που τις καθιστά παλαιότερες από πολλά εμβληματικά ανθρώπινα μνημεία.

Παρά τις αντίξοες συνθήκες της ερήμου και την έλλειψη πόρων, οι τερμίτες έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν ένα βιώσιμο και διαρκές υπόγειο οικοσύστημα.

Αυτή η εντυπωσιακή ανακάλυψη αποδεικνύει πως οι μεγαλειώδεις κατασκευές δεν απαιτούν πάντα τεράστια σώματα ή προηγμένη τεχνολογία – μερικές φορές, αρκούν εκατομμύρια μικροσκοπικά πλάσματα που συνεργάζονται αρμονικά για έναν κοινό σκοπό.

Πηγή: Earth