Πέντε χρόνια μετά το «διαζύγιο» Βρετανίας και ΕΕ οι δύο πλευρές συμφώνησαν να επανεξετάσουν τις σχέσεις τους σε όλα τα επίπεδα, ανοίγοντας δρόμους για νέες συνεργασίες.
Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, συναντιούνται αυτές τις ημέρες στο Λονδίνο για την πολυαναμενόμενη σύνοδο κορυφής με φόντο τους δασμούς Τραμπ.
Σύμφωνα με πηγές του CNBC, Βρετανία και ΕΕ συμφώνησαν σε αμοιβαία πρόσβαση σε αλιευτικά ύδατα έως τις 30 Ιουνίου 2038, όπως και σε συνεργασία στους τομείς της ενέργειας, της ασφάλειας και της άμυνας.
Επίσης, συμφωνήθηκε να υπάρξει διευκόλυνση ώστε οι νέοι να μπορούν να σπουδάζουν και να εργάζονται σε όλη την ήπειρο, να προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους και να ταξιδεύουν στις χώρες τους για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να εμβαθύνουν τους «δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων, ιδίως για τη νεότερη γενιά» και εξέταζαν το ενδεχόμενο το Ηνωμένο Βασίλειο να ενταχθεί στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα Erasmus+, από το οποίο είχε επιλέξει να μην συμμετάσχει μετά το Brexit.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ηνωμένο Βασίλειο συμφώνησαν επίσης να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους στο μεταναστευτικό, με πιθανή χρήση ηλεκτρονικών πυλών από κατόχους βρετανικών διαβατηρίων σε ευρωπαϊκά αεροδρόμια «όπου είναι σκόπιμο» — κάτι που θα ήταν ευπρόσδεκτο από πολλούς Βρετανούς που έπρεπε να περιμένουν σε ουρές, για να περάσουν από τα αεροδρόμια της ΕΕ μετά το Brexit.
«Αυτό είναι ένα πολύ θετικό τελικό αποτέλεσμα και για τις δύο πλευρές», δήλωσε στο CNBC ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ.
Έντονες συνομιλίες
Η ιστορική αυτή αυμφωνία μεταξύ Βρετανίας και ΕΕ έρχεται μετά από πολύμηνες συνομιλίες και σκληρά παζάρια της τελευταίας στιγμής, καθώς οι συζητήσεις συνεχίστηκαν μέχρι αργά χθες το βράδυ (Κυριακή 18/5) με έντονα σκαμπανεβάσματα» όπως αναφέρει ο Guardian.
Ο Mujtaba Rahman, διευθύνων σύμβουλος Ευρώπης στον Όμιλο Eurasia, δήλωσε πριν από τη σύνοδο κορυφής ότι η συμφωνία είναι πιθανό να ανοίξει το δρόμο για τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στην πολιτική ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της αμυντικής βιομηχανικής πολιτικής.
Είπε επίσης ότι είναι πιθανό να περιλαμβάνει μια συμφωνία «για την άρση των τριβών στο εμπόριο αγροδιατροφικών προϊόντων, στη συμμετοχή της Βρετανίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στην επίλυση διαφορών και μεγαλύτερη συνεργασία στην ενεργειακή πολιτική και τους συνοριακούς φόρους άνθρακα».
«Η πρόσφατη στροφή της κυβέρνησης Τραμπ προς τον απομονωτισμό των ΗΠΑ, οι υψηλοί φόροι και ο πόλεμος στην Ουκρανία, έχουν φέρει την Ευρώπη πιο κοντά» σημείωσε ο Ράχμαν.
Ωστόσο, η κυβέρνηση Στάρμερ βλέπει με ανησυχία την αύξηση της δημοτικότητας του Reform UK, του κόμματος του αρχιτέκτονα του Brexit, Νάιτζελ Φάρατζ.
Η δημοτικότητα του Στάρμερ αντίθετα έχει μειωθεί στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί, με μόλις το 23% των Βρετανών να έχουν θετική άποψη για τον πρωθυπουργό, σύμφωνα με έρευνα της YouGov που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα, ενώ η θετική στάση απέναντι στον Φάρατζ και το Reform UK έχει αυξηθεί.
Σημεία τριβής
Ο Βρετανός πρωθυπουργός έχει ωστόσο επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν θα υπάρξει επιστροφή στην τελωνειακή ένωση της ΕΕ, στην ενιαία αγορά ή στην ελεύθερη κυκλοφορία σε οποιαδήποτε συμφωνία που θα επιτύχει με την ΕΕ, κάτι που δεν είναι αρκετό για τους επικριτές του που παρακολουθούν στενά τον βαθμό στον οποίο θα εμείνει σε αυτή τη θέση.
Δύο από τα μεγαλύτερα εμπόδια στις συνομιλίες που οδήγησαν σε αυτή τη σύνοδο κορυφής Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ ήταν η πρόσβαση που έχουν τα σκάφη της ΕΕ για να αλιεύουν στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου – με μια συμφωνία μετά το Brexit για τα δικαιώματα αλιείας να λήγει το 2026 και τη Γαλλία και τη Δανία να πιέζουν για την παράταση αυτών των δικαιωμάτων – καθώς και το ζήτημα της κινητικότητας των νέων ηλικίας 18 και 30 ετών ώστε να ταξιδεύουν και να εργάζονται ελεύθερα μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ συμφώνησαν πάντως να συνεχίσουν της διαπραγματεύσεις για το πρόγραμμα αυτό καθώς δεν υπάρχει ακόμη απόλυτη συμφωνία, ανέφερε το Sky News.
Κι αυτό, γιατί το μεγάλο πρόβλημα για την κυβέρνηση των Εργατικών είναι πώς να συμφωνήσουν σε ακανθώδη ζητήματα με την ΕΕ χωρίς να φαίνεται ότι επιστρέφουν στην προ Brexit σχέση με την ΕΕ.
(με πληροφορίες από CNBC)