Η νέα έκθεση του Μουσείου Αρχαίας Ελεύθερνας στην Κρήτη περιλαμβάνει περί τα 130 αρχαία έργα από Κύπρο, Ιταλία, Ισπανία, τα οποία συνομιλούν με 400 και πλέον ευρήματα από την Ελεύθερνα.

Γιορτάζοντας σαράντα χρόνια από την έναρξη των ανασκαφικών ερευνών στη νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας, το Μουσείο Αρχαίας Ελεύθερνας στην Κρήτη, παρουσιάζει την περιοδική έκθεση «Αρχαϊκές Ελίτ: Πολεμιστές και Πριγκίπισσες», 9ος – 5ος αι. π.Χ.

Η νέα έκθεση, που «ξετυλίγει όχι μόνον γραμμές τεχνολογικού ή αισθητικού πολιτισμού, γραμμές ιστορικές αλλά κυρίως ανθρώπινες […] μέσα σ’ ένα πλέγμα δρόμων, μετακινήσεων και συνδέσεων» στη Μεσόγειο, περιλαμβάνει περί τα 130 αρχαία έργα από 18 μουσεία -από Κύπρο, Ιταλία και Ισπανία-, τα οποία ενώνονται και συνομιλούν με 400 και πλέον ευρήματα από την Ελεύθερνα.

Πρόκειται για έργα από πέτρα, πηλό, χρυσό, ασήμι, χαλκό, φαγεντιανή, γυαλί και ελεφαντόδοντο, ημιπολύτιμους λίθους, ήλεκτρο, αμέθυστο, κορνεόλη, τα οποία προορίζονταν για την κόσμηση του σώματος και την ένδυση της κεφαλής, καθώς και όπλα αμυντικά και επιθετικά – κράνη, πανοπλίες, περιβραχιόνια, μίτρες, περικνημίδες, ασπίδες-, όπως και χρηστικά αντικείμενα, λέβητες, κρατήρες, οινοχόες και κύλικες, φιάλες, αγγεία αρωματικά και φαρμακευτικά.

«Πώς να χωρέσουν σαράντα (40) χρόνια ανασκαφών, σαράντα χρόνια ζωής και δραστηριότητας μέσα σε μια περιοδική έκθεση; Πώς να χωρέσουν οι άνθρωποι, εργάτες, φοιτητές, επιστήμονες-αρχαιολόγοι, αρχιτέκτονες, ανθρωπολόγοι, επιγραφολόγοι, παλαιοβοτανολόγοι, ζωοαρχαιολόγοι, ιστορικοί και άλλοι, υποστηρικτές του συνόλου του έργου, χορηγοί και δωρητές με ευαισθησία για την αρχαιολογία, την ιστορία, τον πολιτισμό, έναν πολιτισμό με κέντρο τον άνθρωπο… τον άνθρωπο ως έμβιο όν με λογική και αισθήματα, μεταβαλλόμενο στο διάβα του χρόνου. Τί να πρωτοχωρέσει μεσ’ τις προθήκες, παλιές και νέες; Ποιές μνήμες να ανασύρω από τη λήθη των χρόνων, ποιές να πρωτοδιαλέξω, ποιές να αναφέρω;», σημειώνει ο καθηγητής Νικόλαος Χρ. Σταμπολίδης, διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, ανασκαφέας της αρχαίας Ελεύθερνας και οραματιστής του τοπικού Μουσείου, λίγο πριν από τα εγκαίνια της έκθεσης στις 29 Ιουνίου.

Και προσθέτει: «Όλοι ανεξαιρέτως οι “επισκέπτες”, που μετέχουν στην Έκθεση από τη μια άκρη της Μεσογείου έως την άλλη, τα τέχνεργα από τον πλούσιο τάφο 247 της Παλαιπάφου της Κύπρου και το σύνολο του πολεμιστή από την Basilicata της Κάτω Ιταλίας, τα εξαιρετικά κτερίσματα από τους τάφους της Ιταλίας του νότου και του βορρά, τα αντικείμενα από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Μαδρίτης, όλα μαζί και το καθένα χωριστά έχουν να διηγηθούν μοναδικές ιστορίες ανθρώπων. Ωστόσο τα έργα που συμμετέχουν από τους τάφους της Πικηνής βασίλισσας, από το Sirolo Numana, που θεωρήθηκε και “μάγισσα”, εκείνα από τον κύκλο της Aquastrini και τα χρυσά και τα χάλκινα από τον τάφο Regolini-Galassi των Μουσείων του Βατικανού εντυπωσιάζουν πραγματικά, όχι μόνο τα μάτια των μαθητών αλλά και όλων των επισκεπτών του Μουσείου της αρχαίας Ελεύθερνας. Όμως το σύνολο του τάφου Bernardini από το Μουσείο της Villa Giulia στη Ρώμη με τις δεκάδες των χρυσών, αργυρών, χάλκινων και ελεφαντοστέινων κτερισμάτων που ταξιδεύει για πρώτη και τελευταία φορά στο εξωτερικό καταδεικνύει έναν κόσμο πριγκιπικό πρώτης γραμμής, έναν κόσμο πλούτου και επαφών που μαζί με όλα τα έργα της Έκθεσης συμπεριλαμβανομένων των κτερισμάτων των καύσεων και των ταφών από τη νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας στην αρχαία Ελεύθερνα μας ταξιδεύουν στον κόσμο της Μεσογείου των “ομηρικών” διηγήσεων με τρόπο που παραμένει ανεξίτηλα τυπωμένος στη μνήμη».

«Η έκθεση “Αρχαϊκές Ελίτ. Πολεμιστές και Πριγκίπισσες” ξετυλίγει όχι μόνον γραμμές τεχνολογικού ή αισθητικού πολιτισμού, γραμμές ιστορικές αλλά κυρίως ανθρώπινες. Μιλάει για σχέσεις, ταξίδια, επιγαμίες, συνδέσεις, ωσμώσεις, για χαρές και λύπες ανθρώπινες, μέσα σ’ ένα πλέγμα δρόμων, μετακινήσεων και συνδέσεων, σε μια Μεσόγειο που πάλλεται από ζωές ανθρώπων. Κάθε αντικείμενο, μικρό ή μεγάλο, ταπεινό ή πλούσιο, είναι μια κλωστή γύρω από ένα σφονδύλι και μια άτρακτο, όπου υφαίνεται ο ιστός της Πηνελόπης και το πανί μιας αρχόντισσας, όπου η μνήμη ενυπάρχει ακόμα και μέσα από τα ξεφτίδια του Χρόνου, όσα οι άνθρωποι, ο καιρός, η Φύση μας παρέδωσαν όχι μόνον για να διατηρήσουμε, αλλά κυρίως για να συνεχίσουμε το νήμα της ιστορίας μέσα στην καθημερινή πράξη που λειτουργεί αλλά κυρίως που συγκινεί». 

Η έκθεση θα διαρκέσεις έως τις 19 Οκτωβρίου.