Μια κραυγή απόγνωσης για την παράνοια που ζούμε στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και ένα απλούστατο tip για να διαπιστώσουμε πότε γινόμαστε ενοχλητικοί.

Είναι επιδημία. Και τα κρούσματά της τα έχουμε συναντήσει λίγο-πολύ όλοι όσοι χρησιμοποιούμε σε καθημερινή βάση τα μέσα μαζικής μεταφοράς . Ο λόγος για τους επιβάτες που σκρολάρουν το ένα βίντεο μετά το άλλο, με τις εκκωφαντικές μουσικές από τις χορογραφίες και τις προκλήσεις του TikTok να συνθέτουν την πιο απροσδόκητη αυτοσχέδια playlist. Μια playlist που για τους υπόλοιπους επιβάτες είναι βγαλμένη από τους πιο φρικτούς εφιάλτες. Βασικά, δεν ξέρουμε για τους άλλους. Για την υπογράφουσα σίγουρα όμως. 

Και δικαίως γεννιέται μια απορία: Μετά από την εφεύρεση τόσων πανάκριβων gadget και την εκλαΐκευση πολυτελών brand, όπως τα smartphone της Apple, που πλέον τα αποκτούν ακόμα και έφηβοι χωρίς δικό τους εισόδημα, πόσο κοστίζει ένα ζευγάρι ακουστικά; 

Στην πραγματικότητα, πρόκειται για ένα αξεσουάρ τεχνολογίας άκρως προσιτό, το οποίο εφόσον το προσέχουμε, μπορούμε να το έχουμε για χρόνια ολόκληρα. Το πρόβλημα ωστόσο δεν είναι η έλλειψη χρημάτων. Είναι η έλλειψη ενσυναίσθησης. Προ του να ακούσουμε το αγαπημένο μας τραγούδι ή του να διασκεδάσουμε τον χρόνο μας μέχρι τη στάση που κατεβαίνουμε, δεν λογαριάζουμε τίποτα.

Κι όμως, αν κοιτάξουμε προσεκτικά γύρω μας θα διαπιστώσουμε ότι κάποιος έκλεισε τα μάτια του για δύο λεπτά, μετά από ένα εξαντλητικό μεροκάματο. Ότι κάποια μελετά τις σημειώσεις της, για να δώσει εξετάσεις. Ότι ένας άνθρωπος πενθεί ή ότι ένα μικρό παιδί ζαλίζεται από τη ζέστη και την κίνηση. 

Με απλά λόγια, κάθε βαγόνι του μετρό, του ηλεκτρικού και του τραμ και κάθε λεωφορείο είναι μια μικρή κοινωνία. Και το να παίζουμε τη μουσική και τα βίντεό μας στη διαπασών αδιαφορώντας για τους γύρω, συνιστά παραβίαση.  

Σε άλλες χώρες, όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιαπωνία και αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ, απαγορεύεται να ακούς μουσική χωρίς ακουστικά στις δημόσιες συγκοινωνίες. Η παραβίαση του συγκεκριμένου κανονισμού τιμωρείται αρχικά με παρατήρηση από το προσωπικό, ενώ αν δεν συμμορφωθείς με τους κανόνες κινδυνεύεις να σε κατεβάσουν πάραυτα, ακόμη και να πληρώσεις πρόστιμο. 

Στη χώρα μας ωστόσο οι συγκοινωνίες, από τα λεωφορεία μέχρι το μετρό, τον ηλεκτρικό και τον προαστιακό το μόνο προσωπικό που διαθέτουν στα σίγουρα είναι οι οδηγοί. Και τους τελευταίους μήνες οι υπεράριθμοι ελεγκτές. Για την τήρηση της τάξης υπάρχει πλήρης αδιαφορία. Οι πολίτες πληρώνουμε καθημερινά – και σχετικά ακριβά – για μια συγκοινωνία που αντί να μας εξυπηρετεί μας κάνει το μυαλό νερό: Αναξιόπιστη, βρώμικη, χωρίς κλιματισμό ακόμα και σε φονικούς καύσωνες. Ας μην επιδεινώνουμε λοιπόν την κατάσταση εμείς οι ίδιοι, προσθέτοντας στο εκρηκτικό κοκτέιλ την ηχορύπανση. 

Άλλωστε και στην Ελλάδα οι οργανισμοί μεταφορών όπως ο ΟΑΣΑ και η ΣΤΑΣΥ έχουν θεσπίσει κανονισμούς που απαγορεύουν την ενόχληση των υπόλοιπων επιβατών. Είτε αυτή προέρχεται από ηχητικές συσκευές, είτε οφείλεται σε θορυβώδη ή αντικοινωνική συμπεριφορά. Ως εκ τούτου, η μουσική χωρίς ακουστικά ή με υψηλή ένταση θεωρείται παραβίαση. 

Όμως το νόημα δεν συνίσταται στην τρομοκρατία, τις ποινές, τα πρόστιμα. Σημασία έχει να δύναται κανείς να συνυπάρξει αρμονικά στο γραφείο, το γυμναστήριο, τη δουλειά, τις συγκοινωνίες χωρίς τη βίτσα του δασκάλου. 

Και κάτι για το τέλος: Για να διαπιστώσουμε αν μια συμπεριφορά μας είναι αντικοινωνική, δεν έχουμε παρά να συλλογιστούμε τι χάος θα επερχόταν αν αυτό που κάνουμε εμείς το έκαναν και όλοι οι γύρω μας. Πώς θα μας φαινόταν για παράδειγμα ένα λεωφορείο όπου ο καθένας βάζει τη μουσική του στη μεγαλύτερη δυνατή ένταση; Ή αν όλοι έχυναν τον καφέ τους και δεν έκαναν μια κίνηση να συμμαζέψουν την κατάσταση; Ή αν ξάπλωναν με την πλάτη πάνω στον στύλο στήριξης του μετρό, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να κρατηθούν άλλοι επιβάτες; 

Οι παρατηρήσεις για ζητήματα τόσο αυτονόητα φανερώνουν παρακμή. Πόσο μάλλον το να συντάσσεται ένα άρθρο γνώμης με μοναδικό αίτημα λίγες στιγμές γαλήνης μέσα στην τρέλα της πόλης.