Η μικρή Γκέρτι ξαναζωντανεύει στο Leopold Museum - Ένα ακόμη θλιβερό κεφάλαιο στο τραγικό έπος της οικογένειας Σίλε, το οποίο όμως παρέμενε κρυφό για δεκαετίες.
Μία ακόμη πτυχή της ζωής του σπουδαίου Αυστριακού καλλιτέχνη Έγκον Σίλε αποκαλύπτεται, καθώς μία νέα έκθεση στο Leopold Museum φέρνει στο φως την τραγική ζωή της χαμένης ανιψιάς του, Γκέρτι. Η έκθεση με τίτλο «Egon Schiele: Last Years» παρουσιάζει πολλές λεπτομέρειες για την ζωή της μικρής κόρης της αδελφής του καλλιτέχνη.
Η Γερτρούδη απέκτησε ένα παιδί με τον σύζυγό της, Άντον Πέσκα (1885-1940), φίλο και συνάδελφο του Σίλε, το οποίο πήρε το όνομα της μαμάς του, ενώ του έμελλε μία ζωή γεμάτη δυσκολίες.
Ο Έγκον Σίλε γεννήθηκε στις 12 Ιουνίου το 1890, ενώ κατάφερε να ζήσει μόνο μέχρι τα 28 του χρόνια, καθώς ο ίδιος, η γυναίκα του και το αγέννητο παιδί τους, πέθαναν από ισπανική γρίπη. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αυστρία και ως προστατευόμενος του Γκούσταβ Κλιμτ, δέχθηκε σημαντικές επιρροές από την τέχνη του, προσαρμόζοντας τες σε ένα δικό του νέο ύφος.
Οι πίνακες του χαρακτηρίστηκαν έντονοι και ιδιαίτεροι, με ακανόνιστα σχήματα και με μία μοναδική χρωματική παλέτα. Αν και απεβίωσε νωρίς, το σπάνιο στυλ που υιοθέτησε, του προσέφερε τη δική του ξεχωριστή θέση στην ιστορία της τέχνης.
Η ζωή της μικρής Γκέρτι μέσα από αρχεία
Την μεγάλη ανακάλυψη έκανε η Βερένα Γκάμπερ, τότε επικεφαλής του Κέντρου Τεκμηρίωσης Egon Schiele στο Leopold Museum της Βιέννης, σήμερα επιμελήτρια στο Belvedere, επίσης στη Βιέννη. Μέσα σε ένα κιβώτιο με έγγραφα, υπήρχαν δύο επιστολές προς τον Σίλε από τη μητέρα του στα τέλη του 1913 στις οποίες τον ενημέρωνε για την εγκυμοσύνη και τον τοκετό της 19χρονης τότε Γερτρούδης στις 23 Νοεμβρίου.
«Ίσως αυτή η νέα ανακάλυψη να μην φέρνει κάποια δραματική αλλαγή στα πράγματα, αλλά δίνει νέες πληροφορίες για μερικούς πίνακες του Σίλε οι οποίοι ουσιαστικά απεικονίζουν την μητρότητα», δήλωσε η Τζέιν Κάλιρ, επικεφαλής του μη κερδοσκοπικού Ινστιτούτου Έρευνας Κάλιρ.
Οπλισμένοι με αυτές τις γνώσεις, οι μελετητές άρχισαν να αναζητούν περισσότερες πληροφορίες για το μωρό Γκέρτι. Υπήρχε ένα σημείωμα του Σίλε προς την αδελφή του και τον αρραβωνιαστικό της την επομένη της γέννησης της, με το οποίο ο καλλιτέχνης ευχόταν, «Συγχαρητήρια για τη μικρή μου ανιψιά».
Η Γερτρούδη με τον Άντον απέκτησαν άλλο ένα παιδί μαζί μετά τη μικρή Γκέρτι, τον Άντον Πέσκα τον νεότερο, τον Δεκέμβριο του 1914.
Χάρη στη έρευνα της Ούρσουλα Στορχ, αναπληρώτριας διευθύντριας στο Wien Museum, βρέθηκε ένα γράμμα του Πέσκα με παραλήπτη τη Γερτρούδη, στο οποίο της ανέφερε τις δυσκολίες για τη φροντίδα της πέντε μηνών Γκέρτι, η οποία πιθανότατα ήταν άρρωστη με ευλογιά, ενώ η Γερτρούδη ζούσε με τη μητέρα της.
Παράλληλα, κρυμμένος σε κοινή θέα ήταν και ο τάφος της Γκέρτι, ο οποίος είχε το όνομα της στον οικογενειακό τάφο Πέσκα στο νεκροταφείο Ober Sankt Veit της Βιέννης, όχι μακριά από τα λείψανα του θείου και της θείας της.
Η παρακαταθήκη της οικογένειας Σίλε
Κατά πάσα πιθανότητα, ο Σίλε ζωγράφιζε τη Γερτρούδη και το μωρό Γκέρτι σε μερικούς από τους πίνακές του στους οποίους απεικονίζονται μητέρες και παιδιά, όπως ο πίνακας «Blind Mother», που ο Σίλε φιλοτέχνησε την άνοιξη του 1914, λίγους μήνες μετά τη γέννηση της Γκέρτι.
Ωστόσο, ο καλλιτέχνης φαίνεται να ζωγράφισε τη Γερτρούδη με δύο απογόνους της. Το έργο του, «Mother With Two Children II» (1915-1917) έχει θεωρηθεί ότι απεικονίζει δύο φορές το μωρό Τόνι, το δεύτερο παιδί της οικογένειας. Ωστόσο, το ένα από τα δύο θα μπορούσε να είναι επίσης η Γκέρτι. Αλλά και στον πίνακα «Young Mother» (1914) , το οποίο στην πραγματικότητα επρόκειτο για ένα γαμήλιο δώρο του Σίλε στην αδερφή του, καθώς η ίδια παντρεύτηκε με τον Άντον την επομένη των πρώτων γενεθλίων της Γκέρτι, ξεχωρίζει η μορφή ενός δεύτερου παιδιού κάτω από το δεξί χέρι της γυναίκας.
«Δεν θέλω να υπεραναλύσω τα πράγματα, αλλά είναι δύσκολο να μη δω μια σύνδεση μεταξύ των όσων βίωσε μέσα στην οικογένεια του ο Σίλε και αυτών που απεικόνιζε στην τέχνη του», δήλωσε η Κάλιρ.
Η παιδική ηλικία του καλλιτέχνη δεν ήταν ιδιαίτερα εύκολη. Ο πατέρας του έπασχε από σύφιλη, ασθένεια η οποία προκαλούσε ψυχική αστάθεια και κρίσεις οργής, ενώ πέθανε όταν ο Σίλε ήταν μόλις 14 ετών.
«Ο καλλιτέχνης είχε άσχημη σχέση με την ίδια του τη μητέρα και ένιωθε ότι δεν τον ανέθρεψε σωστά», πρόσθεσε η Κάλιρ.
Η τραγική ζωή της Γκέρτι
Η πρώτη ένδειξη προβλημάτων ψυχικής υγείας που θα ήταν και καταλυτικά για τη ζωή της Γκέρτι, αποτέλεσε η απόπειρα αυτοκτονίας που διέπραξε σε ηλικία 17 ετών. Η γιαγιά της είπε στους γιατρούς ότι η Γκέρτι απλώς προσπαθούσε να βγει κρυφά για να συναντήσει κάποιο φλερτ, καθώς της είχε απαγορευτεί να πάει με τους φίλους της εκδρομή. Από την άλλη, η Γκέρτι αποκάλυψε στους γιατρούς ότι έπαθε κρίση και έπεσε από το παράθυρο.
Όποια και αν ήταν η πραγματική ιστορία, η Γκέρτι έκανε εισαγωγή στο Steinhof, το ψυχιατρικό νοσοκομείο της Βιέννης, σηματοδοτώντας την πρώτη από τις έξι συνολικά εισαγωγές της για τα επόμενα 13 χρόνια. Το 1940 πέθανε ο πατέρας της και λίγο αργότερα η γιαγιά της. Η Γκέρτι πήγε επιτέλους να ζήσει με τη μητέρα της, αλλά η ψυχική της υγεία συνέχισε να φθίνει, με τη διάγνωση της σχιζοφρένειας να μην αργεί να έρθει.
Επέστρεψε στο Steinhof, το οποίο βρισκόταν πλέον υπό τον έλεγχο των Ναζί, για τελευταία φορά το 1942 και πέθανε εκεί τον Ιανουάριο του 1944.
Related…
Ήταν ένα ακόμη θλιβερό κεφάλαιο στο τραγικό έπος της οικογένειας Σίλε, το οποίο όμως θα παρέμενε κρυφό για δεκαετίες. Η έκθεση στο Leopold Museum θα διαρκέσει έως και τις 13 Ιουλίου.
Με πληροφορίες από artnet
