Η ομιλία της στο Ευρωκοινοβούλιο με αφορμή την πρόταση μομφής που κατέθεσαν εναντίον της. Όμως έλαβε σαφείς προειδοποιήσεις για τον τρόπο που κυβερνά και από τους υποστηριχτές της.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αντεπιτέθηκε με σφοδρότητα στους πολιτικούς αντιπάλους της που προωθούν την πρόταση μομφής εναντίον της, με αφορμή του Pfizergate, μιλώντας σήμερα το απόγευμα ενώπιον της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Στο στόχαστρό της βρέθηκαν οι ακροδεξιοί βουλευτές που υπέγραψαν την πρόταση, τους οποίους χαρακτήρισε «εξτρεμιστές», «αντιεμβολιαστές» και «θαυμαστές του Πούτιν». Όμως την ίδια ώρα έλαβε σαφείς προειδοποιήσεις από τους Σοσιαλιστές, τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους, παρά τη στήριξή που δήλωσαν ότι θα της προσφέρουν.
«Η πρόταση αυτή προέρχεται απευθείας από τις παλιότερες συνταγές των εξτρεμιστών: πολώνουν την κοινωνία, διαβρώνουν τη δημοκρατία, διαδίδουν ψευδείς θεωρίες συνωμοσίας και επιδιώκουν να διχάσουν τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα», δήλωσε χαρακτηριστικά η φον ντερ Λάιεν κατονομάζοντας τον Ρουμάνο ευρωβουλευτή Γκεόργκε Πιπερέα ως υποκινητή.
«Όσα ακούσαμε μόλις τώρα από τον κύριο Πιπερέα είναι ξεκάθαρα. Προέρχονται απευθείας από το παλιότερο εγχειρίδιο των εξτρεμιστών: η πόλωση της κοινωνίας και η υπονόμευση της εμπιστοσύνης στη δημοκρατία με ψευδείς ισχυρισμούς για εκλογικές παρεμβάσεις. Η απόπειρα αναθεώρησης της ιστορίας για το πώς η Ευρώπη αντιμετώπισε επιτυχώς μια παγκόσμια πανδημία – από τα εμβόλια έως το NextGenerationEU. Η ανακύκλωση αποδεδειγμένα ψευδών συνωμοσιών για μηνύματα.
Υπάρχει μια επιλογή: μπορούμε να ακολουθήσουμε τον κύριο Πιπερέα στον κόσμο των συνωμοσιών του, γεμάτο δήθεν σκοτεινά σχέδια από τις «Βρυξέλλες», ή μπορούμε να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους: πρόκειται για μια χονδροειδή απόπειρα να διχάσουν τους θεσμούς μας, να διασπάσουν τις φιλοευρωπαϊκές, φιλοδημοκρατικές δυνάμεις αυτού του Σώματος. Δεν πρέπει ποτέ να το επιτρέψουμε – και δεν θα το επιτρέψουμε» είπε η φον ντερ Λάιεν.
Η αντεπίθεση για το «Pfizergate»
Αναφερόμενη στις κατηγορίες περί αδιαφάνειας για την επικοινωνία της με τον CEO της Pfizer κατά την περίοδο των εμβολίων (το λεγόμενο Pfizergate), η φον ντερ Λάιεν απέρριψε τους ισχυρισμούς ως «ψευδείς» και «παραπλανητικούς»:
«Ναι, μίλησα με επικεφαλής εταιρειών, όπως και με κορυφαίους επιδημιολόγους και τον ΟΗΕ. Το να υπονοεί κανείς ότι αυτές οι επαφές ήταν ύποπτες ή ενάντια στο ευρωπαϊκό συμφέρον είναι απλώς λάθος. Είναι ψέμα», ανέφερε. Παράλληλα, κατηγόρησε τους επικριτές της για διασπορά θεωριών συνωμοσίας, υπονομεύοντας την ευρωπαϊκή δημοκρατία.
Η φον ντερ Λάιεν υπερασπίστηκε τον ρόλο της στην κρίσιμη περίοδο της πανδημίας και αναφέρθηκε σε όσα πέτυχε η Ευρώπη συλλογικά: από την ίση πρόσβαση στα εμβόλια έως το ιστορικό ταμείο ανάκαμψης NextGenerationEU. Χαρακτήρισε μάλιστα το αφήγημα των επικριτών της «απόπειρα παραποίησης της ιστορίας».
«Σας θυμίζω αυτές τις στιγμές γιατί δεν αναφέρονται πουθενά στην πρόταση μομφής. Κι όμως, είναι το απαραίτητο πλαίσιο της συζήτησής μας. Δείχνουν πόσο μοναδική και πρωτοφανής ήταν η κατάσταση. Πώς η Ευρώπη ενώθηκε αφού τα κράτη μέλη μας έδωσαν εντολή να δράσουμε. Πώς το Κοινοβούλιο διασφάλισε τη συνέχιση της δημοκρατίας μέσα από συνεδριάσεις ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές.
Advertisement
Χάρη σ’ αυτό, συζητήσαμε ανοιχτά, διαφανώς – με το Σώμα, με τα κράτη μέλη, με τους Ευρωπαίους πολίτες. Όλα ήταν δημόσια. Ναι, δεν είναι μυστικό ότι ήμουν σε επαφή με κορυφαίους εκπροσώπους των φαρμακευτικών εταιρειών που παρήγαν τα εμβόλια. Φυσικά και ήμουν, όπως ήμουν και σε επαφή με κορυφαίους επιδημιολόγους, ιολόγους, οργανισμούς του ΟΗΕ και ΜΚΟ. Η υπόνοια ότι αυτές οι επαφές ήταν ακατάλληλες ή αντίθετες με τα ευρωπαϊκά συμφέροντα είναι – σε κάθε επίπεδο – απλώς εσφαλμένη.
AdvertisementΑς αποκαταστήσουμε τα γεγονότα: οι διαπραγματεύσεις για τα συμβόλαια έγιναν από κοινού από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη. Κάθε σύμβαση εξετάστηκε λεπτομερώς στις πρωτεύουσες πριν υπογραφεί. Δεν υπήρχαν μυστικά, ούτε υποχρεώσεις αγοράς. Όλα τα κράτη μέλη αποφάσισαν ελεύθερα να αγοράσουν τα εμβόλια. Οποιοσδήποτε ισχυρισμός περί άγνοιας τιμών ή ποσοτήτων είναι ανέντιμος – ας το πούμε ξεκάθαρα: είναι ψέμα».
Απάντηση και για το SAFE
Αναφέρθηκε επίσης στην πρόσφατη κριτική για το αμυντικό σχέδιο SAFE (ύψους 120 δισ. ευρώ), υπενθυμίζοντας ότι παρουσιάστηκε στην Διάσκεψη των Προέδρων του Ευρωκοινοβουλίου, στο πνεύμα διαφάνειας. «Αυτό δεσμεύτηκα να κάνω με βάση τις πολιτικές μου κατευθύνσεις, και αυτό έκανα», δήλωσε, τονίζοντας ότι επιδιώκει «συνεργασία με τις φιλοευρωπαϊκές και δημοκρατικές δυνάμεις του σώματος».
«Το ουσιαστικό μήνυμα που θέλω να περάσω είναι ότι αυτή η Επιτροπή είναι και θα παραμείνει διαφανής και συνεργάσιμη με το Σώμα αυτό. Γι’ αυτό, για παράδειγμα, πήγα στην Διάσκεψη των Προέδρων για να εξηγήσω την εξαίρεση που ενεργοποίησε το Άρθρο 122 για το SAFE – το αμυντικό πρόγραμμα έκτακτης ανάγκης. Το είχα υποσχεθεί στις Κατευθυντήριες Γραμμές μου.
AdvertisementΑκούω καθαρά τις ανησυχίες σας. Και θα είμαι πάντα ανοιχτή σε διάλογο και λύσεις με τις φιλοευρωπαϊκές, φιλοδημοκρατικές δυνάμεις του Σώματος. Αυτή είναι η ουσία της δημοκρατίας: το πνεύμα συμβιβασμού.
Αλλά δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες για τις απειλές που αντιμετωπίζει η δημοκρατία μας. Βρισκόμαστε σε μια εποχή σύγκρουσης μεταξύ δημοκρατίας και αυταρχισμού. Οι εξτρεμιστικές δυνάμεις απειλούν με πόλωση και παραπληροφόρηση. Δεν υπάρχει απόδειξη ότι έχουν λύσεις, αλλά υπάρχουν πολλές αποδείξεις ότι χρηματοδοτούνται από εχθρούς μας – και μαριονέτες τους, είτε στη Ρωσία είτε αλλού. Πρόκειται για κινήματα εμποτισμένα με συνωμοσίες – από αντιεμβολιαστές έως απολογητές του Πούτιν.
Δεν έχετε παρά να δείτε ποιοι υπέγραψαν την πρόταση, για να καταλάβετε τι εννοώ» είπε η πρόεδρος της Κομισιόν.
Advertisement
Το χαρτί των πολλών μετώπων
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έκλεισε την ομιλία της κάνοντας έκκληση για ενότητα «σε όλες τις φιλοευρωπαϊκές, φιλοδημοκρατικές δυνάμεις του Σώματος».
«Ξέρω ότι δεν συμφωνούμε πάντα σε κάθε λεπτομέρεια κάθε πρότασης. Και δεν μπορώ να υποσχεθώ ότι θα συμφωνούμε πάντα στο μέλλον.
Αυτό που μπορώ να υποσχεθώ είναι ότι θα είμαστε πάντα έτοιμοι να εργαστούμε για τον συμβιβασμό και την ενότητα. Είτε όταν διαπραγματευόμαστε με τις ΗΠΑ για το εμπόριο, είτε όταν υπερασπιζόμαστε το μέλλον της Ουκρανίας, είτε όταν πηγαίνουμε στην Κίνα για να υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας – η Ευρώπη πρέπει να δείχνει δύναμη.
Και αυτή η δύναμη έρχεται μόνο μέσω της ενότητάς μας.
Ας μείνουμε ενωμένοι. Και ας συνεχίσουμε να παραδίδουμε για την Ευρώπη.
Ζήτω η Ευρώπη» κατέληξε.
Στήριξη αλλά με αιχμές από τις μεγάλες πολιτικές ομάδες
Παρά την αναμενόμενη απόρριψη της πρότασης μομφής στην ψηφοφορία της Πέμπτης, οι ηγέτες των βασικών πολιτικών ομάδων της Ευρωβουλής δεν της χαρίστηκαν.
Η Ιράτσε Γκαρσία (Σοσιαλιστές) επέκρινε τη φον ντερ Λάιεν για τη στροφή της προς την ακροδεξιά. «Σε ποιον λογοδοτείτε; Αν συνεχίσετε έτσι, η σοσιαλδημοκρατία θα ηγηθεί της αντίστασης στην πορεία σας», τόνισε με έμφαση.
Βαλερί Χαγιέ (Renew Europe): Ξεκαθάρισε ότι οι Φιλελεύθεροι θα τη στηρίξουν, αλλά με όρους: «Πρέπει να αποφασίσετε: Ποιοι είναι οι πραγματικοί σας σύμμαχοι; Εμείς δεν υπογράψαμε την πρόταση μομφής, και ελπίζω να το σημειώσατε».
Μπας Άικχαουτ (Πράσινοι): Κατήγγειλε την πολιτική σύμπλευση του ΕΛΚ με ακροδεξιά κόμματα, προειδοποιώντας: «Ταΐζετε το τέρας. Και κάποια στιγμή, το τέρας θα σας καταπιεί».
Οργή προκάλεσαν και οι καθυστερήσεις και υπαναχωρήσεις σε ζητήματα πράσινης πολιτικής, όπως η οδηγία για τους οικολογικούς ισχυρισμούς, αλλά και η πολιτική για τις ΜΚΟ. «Μήπως εσείς, κύριε Βέμπερ, δεν συμμαχήσατε με τους ριζοσπάστες για να ξηλώσετε την Πράσινη Συμφωνία και να κυνηγήσετε τις περιβαλλοντικές οργανώσεις;» είπε χαρακτηριστικά η Γκαρσία.
Στο ίδιο πλαίσιο και η ομάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, υπό την ηγεσία του Γερμανού Μάρτιν Σίρντεβαν, υποστήριξε ότι το στυλ διακυβέρνησης της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν την έχει καταστήσει ευάλωτη σε σφοδρή κριτική – συμπεριλαμβανομένης και της πρότασης μομφής.
Η ομάδα επικέντρωσε ιδιαίτερα την κριτική της στην υποχώρηση σε πτυχές της Πράσινης Συμφωνίας.
Οι «Πατριώτες» εναντίον της Ούρσουλα
Η ακροδεξιά ομάδα Πατριώτες, στην οποία ανήκουν πολιτικές φυσιογνωμίες όπως ο Βίκτορ Όρμπαν και η Μαρίν Λεπέν, επιτέθηκε στη φον ντερ Λάιεν, κατηγορώντας την ότι έχει απομακρυνθεί από την πραγματικότητα που βιώνουν οι Ευρωπαίοι πολίτες.
Μιλώντας εκ μέρους της ομάδας, ο Γάλλος ευρωβουλευτής Φαμπρίς Λεζερί υποστήριξε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει μετατραπεί σε προέκταση εξωτερικών συμφερόντων και πολυεθνικών, πολλές φορές μακριά από τις αρχές και τις αξίες του ευρωπαϊκού πολιτισμού.
«Εσείς μιλάτε για “μετάβαση”», είπε, «αλλά για εκατομμύρια Ευρωπαίους αυτή σημαίνει τιμωρία. Την αποκαλείτε Πράσινη Συμφωνία, όμως για τους αγρότες, τους τεχνίτες και τη βιομηχανία μας μοιάζει περισσότερο με στραγγαλισμό. Και όταν μιλάτε για ευρωπαϊκές αξίες, πολλοί τις βλέπουν να εκφράζονται ως λογοκρισία της κοινωνίας».
Το ΕΛΚ στην άμυνα – «Μαριονέτες του Πούτιν»
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), Μάνφρεντ Βέμπερ, υπερασπίστηκε τη φον ντερ Λάιεν, απορρίπτοντας τις κατηγορίες περί συμμαχιών με την ακροδεξιά. Παράλληλα, εξαπέλυσε επίθεση στους συντάκτες της πρότασης, λέγοντας ότι υπηρετούν ρωσικά συμφέροντα:
«Η πρόταση αυτή ωφελεί μόνο τον Πούτιν και τις μαριονέτες του. Δεν είναι ώρα να παίζουμε πολιτικά παιχνίδια, τη στιγμή που διαπραγματευόμαστε εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ και καθορίζεται το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας».
Αίσθηση προκάλεσε και η παρέμβαση του Νίκολα Προκατσίνι, εκ μέρους του κόμματος της Μελόνι και συμπροέδρου της Ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR). Ο ίδιος αποστασιοποιήθηκε από την πρόταση μομφής, χαρακτηρίζοντάς την «στρατηγικό λάθος» και άφησε αιχμές για τον συνυπογράφοντα Ρουμάνο ευρωβουλευτή μέλος του ECR υπονοώντας ότι η κίνηση εξυπηρετεί μόνο την «επανενδυνάμωση της πλειοψηφίας της Ούρσουλα».
Το διακύβευμα
Η πρόταση μομφής δεν αναμένεται να περάσει απαιτεί 361 ψήφους και την απόλυτη πλειοψηφία των ευρωβουλευτών, πράγμα που δεν συγκεντρώνει. Όμως η ένταση της συζήτησης, το πολιτικό βάθος των παρεμβάσεων και οι σαφείς προειδοποιήσεις των συμμάχων δείχνουν ότι η φον ντερ Λάιεν, παρά τη στήριξη, δεν έχει λευκή επιταγή. Οι επικεφαλής των κεντρώων και προοδευτικών δυνάμεων τής υπενθύμισαν πως η μελλοντική της πορεία α περάσει μέσα από σαφή αποστασιοποίηση από την ακροδεξιά
