«Αποφασιστικό βήμα της Ε.Ε για την επανεκκίνηση του Κυπριακού», λέει ο ΠτΔ - Οι θέσεις του Χαν για την Τουρκία και το προφίλ του.
Η Κομισιόν ανακοίνωσε τον ορισμό του Αυστριακού πρώην Επιτρόπου Γιόχανες Χαν ως Ειδικού Απεσταλμένου για το Κυπριακό, σε μια κίνηση που αποσκοπεί στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής εμπλοκής στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού ζητήματος υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.
Στο νέο του ρόλο, ο κ. Χαν θα αναφέρεται απευθείας στην Πρόεδρο της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και θα συνεργάζεται στενά με την Προσωπική Απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για την Κύπρο, Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουέγιαρ, στηρίζοντας την προσπάθεια για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Ο Γιόχανες Χαν θα έχει την ευθύνη να συνομιλεί με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, εντός και εκτός Κύπρου, με σκοπό τη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης και τη διαμόρφωση των συνθηκών για την επανεκκίνηση της διαδικασίας.
Η επιλογή του Χαν, ενός έμπειρου Ευρωπαίου πολιτικού με μακρά θητεία ως Ευρωπαίος Επίτροπος σε κρίσιμους τομείς όπως η περιφερειακή πολιτική και ο προϋπολογισμός, θεωρείται σημαντικό βήμα που επιβεβαιώνει την αποφασιστικότητα της ΕΕ να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό.
Thank you President @vonderleyen for your leadership. The appointment of Johannes Hahn as your Special Envoy to support UN led efforts to reunify Cyprus, in line with UNSCRs and EU law, is tangible proof that the EU stands firmly and resolutely with Cyprus and its people, 🇪🇺🇨🇾 pic.twitter.com/vcgRv8U43z
— NikosChristodoulides (@Christodulides) May 14, 2025
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης χαιρετίζει τον διορισμό του Γιοχάνες Χαν
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας χαιρετίζει με ιδιαίτερη ικανοποίηση τον διορισμό του Γιοχάνες Χαν, ως Ειδικού Απεσταλμένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Κυπριακό.
Σε γραπτή δήλωσε την οποία ανέγνωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης τονίζει ότι πρόκειται για μία κίνηση ουσιαστικής σημασίας, η οποία επιβεβαιώνει με τον πιο σαφή τρόπο, την αποφασιστικότητα και προσήλωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην επανέναρξη των συνομιλιών.
Υπογραμμίζει ότι αυτή η απόφαση, αποτελεί καρπό συντονισμένων διπλωματικών προσπαθειών, επίμονης και συνεπούς στρατηγικής από πλευράς Κυβέρνησης.
Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας σημειώνει, πως το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρεί σ′ αυτό το σημαντικό βήμα – εν μέσω σύνθετων γεωπολιτικών εξελίξεων – αποτελεί ένδειξη της σημασίας που αποδίδει στην επίλυση του Κυπριακού, κατά τρόπο που να συνάδει πλήρως με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, τις αρχές και αξίες της Ένωσης.
Τονίζει την ίδια στιγμή, ότι σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση κάνει ένα αποφασιστικό βήμα, ώστε να διαδραματίσει τον ρόλο που της αναλογεί.
Ερωτηθείς σχετικά με τους όρους εντολής του Ειδικού Απεσταλμένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, σημείωσε ότι απορρέουν από τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τα οποία άπτονται των ευρω-τουρκικών σχέσεων και συνδέονται με την πρόοδο στο Κυπριακό.
ΥΠΕΞ: Η Ελλάδα χαιρετίζει τον διορισμό του Γιοχάνες Χαν ως Ειδικού Απεσταλμένου της Προέδρου της Κομισιόν για το Κυπριακό
Η ελληνική κυβέρνηση χαιρέτισε τον διορισμό του Γιοχάνες Χαν ως Ειδικού Απεσταλμένου της Προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν για το Κυπριακό. Σε ανάρτηση του στο Χ το υπουργείο Εξωτερικών τονίζει ότι «αυτό επιβεβαιώνει την ακλόνητη υποστήριξη της ΕΕ στις προσπάθειες υπό την ηγεσία του ΟΗΕ για μια δίκαιη, βιώσιμη και λειτουργική λύση σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και το κεκτημένο της ΕΕ, προς όφελος όλων των Κυπρίων».
#Greece welcomes Johannes Hahn's appointment as Special Envoy of @EU_Commission President @vonderleyen for #Cyprus. pic.twitter.com/DeNRGmLDWT
— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) May 14, 2025
Το προφίλ του Γιοχάνες Χαν
Ο Αυστριακός Γιοχάνες Χαν γεννήθηκε το 1957. Σπούδασε Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και είναι μέλος του Αυστριακού Λαϊκού Κόμματος (ÖVP) από το οποίο ξεκίνησε και την επαγγελματική του καριέρα στην πολιτική, αναλαμβάνοντας διάφορες θέσεις.
Ήταν ο άνθρωπος που συνέταξε το πρώτο ευρωπαϊκό μανιφέστο της νεολαίας του ÖVP, στην οποία ήταν αναπληρωτής Πρόεδρος. Υιοθέτησε μια σαφώς φιλοευρωπαϊκή θέση σε μια εποχή που πολλοί μέσα στο κόμμα είχαν αμφιβολίες για την ένταξη της Αυστρίας στην ΕΕ.
Στην προσωπική του ζωή διατηρεί χαμηλό προφίλ. Έχει κάνει δύο γάμους με συζύγους που δραστηριοποιούνταν σε διαφορετικούς πολιτικούς χώρους. Η σημερινή σύζυγός του είναι στέλεχος του FPÖ και πρώην Αντικαγκελάριος της Αυστρίας (2000-2003).
Ο Γιοχάνες Χαν ως Επίτροπος της ΕΕ, άφησε θετικό αποτύπωμα. Την περίοδο 2014-2019 είχε το χαρτοφυλάκιο για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας και τις Διαπραγματεύσεις Διεύρυνσης. Ενώ την περίοδο 2019-2024 ήταν Επίτροπος για τον Προϋπολογισμό και τη Διοίκηση. Οι ρόλοι του περιλάμβαναν την εποπτεία των σχέσεων της ΕΕ με την Τουρκία και την αντιμετώπιση θεμάτων που σχετίζονται με την Κύπρο, συμπεριλαμβανομένης της τουρκοκυπριακής κοινότητας.
Οι θέσεις του για την Τουρκία
Η στάση του Γιοχάνες Χαν απέναντι στην Τουρκία ήταν σύνθετη, διαμορφωμένη από τον ρόλο του στη διαχείριση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας κατά την περίοδο των τεταμένων δεσμών. Οι δηλώσεις του αντικατοπτρίζουν συχνά μια κριτική αλλά ρεαλιστική προσέγγιση.
O Χαν καλούσε συχνά την Τουρκία να σεβαστεί την κυριαρχία της Κύπρου, ιδιαίτερα σε σχέση με τις διαμάχες για την αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) της Κύπρου. Για παράδειγμα, το 2014, προέτρεψε την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να αποφύγει ενέργειες ή δηλώσεις που θα μπορούσαν να κλιμακώσουν τις εντάσεις με την Κύπρο.
Επίσης, εξέφρασε αμφιβολίες για τις προοπτικές ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ υπό την ηγεσία του Ερντογάν. Το 2017, δήλωσε πως η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ ήταν «μη ρεαλιστική» λόγω της οπισθοδρόμησης της δημοκρατίας και ζήτησε επανεκτίμηση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.
Ωστόσο, παρά τις επικρίσεις του, ο Γιοχάνες Χαν υποστήριξε τη συνέχιση του διαλόγου με την Τουρκία. Υποστήριξε τη Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας για το μεταναστευτικό και τόνισε την ανάγκη αντιμετώπισης θεμάτων όπως η ειρηνευτική διαδικασία για τους Κούρδους και η απειλή του PKK, υποδεικνύοντας μια ισορροπημένη προσέγγιση για τη διατήρηση της συνεργασίας.
Οι θέσεις του για το Κυπριακό
Η προσέγγιση του Γιοχάνες Χαν στο τουρκοκυπριακό ζήτημα επικεντρωνόταν στην υποστήριξη μιας λύσης για το Κυπριακό, διατηρώντας παράλληλα τις αρχές της ΕΕ.
Υποστήριξε σταθερά τις διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για τη διευθέτηση του Κυπριακού. Το 2015, εξέφρασε αισιοδοξία για τις συνομιλίες, δηλώνοντας: «Δεν υπάρχει ανάγκη να σκεφτούμε το Σχέδιο Β, το Σχέδιο Α πρέπει να πετύχει», αναφερόμενος σε μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία.
Καλούσε επανειλημμένα την Τουρκία να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου, ιδιαίτερα στο πλαίσιο των διαφωνιών για την ΑΟΖ, ευθυγραμμιζόμενος με τη θέση της ΕΕ ότι οι ενέργειες της Τουρκίας παραβίαζαν το διεθνές δίκαιο.
Ως Επίτροπος, ο Χαν επόπτευε προγράμματα της ΕΕ που είχαν στόχο την υποστήριξη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, γεγονός που οι Βρυξέλλες ερμηνεύουν ως μια εποικοδομητική προσέγγιση για την προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης στη βόρεια Κύπρο χωρίς να υποστηρίζει την πολιτική της απόσχιση.
Σημειώνεται ότι, η ΕΕ διαθέτει έναν ειδικό χρηματοδοτικό κανονισμό για την υποστήριξη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, κυρίως για τη διευκόλυνση της οικονομικής ολοκλήρωσης και την προετοιμασία για πιθανή επανένωση.
Το 2009, για παράδειγμα, χορηγήθηκε βοήθεια μέσω αυτού του πλαισίου για τη στήριξη πρωτοβουλιών όπως η Επιτροπή για τους Αγνοούμενους (CMP). Η χρηματοδοτική υποστήριξη δεν ήταν άμεση χρηματοδότηση προς την τουρκοκυπριακή διοίκηση, αλλά διοχετευόταν μέσω έργων που διαχειρίζεται η ΕΕ για τη βελτίωση υποδομών, εκπαίδευσης και κοινωνίας των πολιτών, με στόχο τη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Πηγή: RIK News, Ert News, ΑΠΕ-ΜΠΕ