Πρόκειται για τριπλάσιο αριθμό πτηνών από αυτά που εξαφανίστηκαν τα προηγούμενα 500 χρόνια. Ποιοι οι παράγοντες που επιταχύνουν τον αφανισμό τους, ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν.
Περισσότερα από 500 είδη πτηνών θα μπορούσαν να εξαφανιστούν μέσα στον επόμενο αιώνα, διαπίστωσαν ερευνητές, ζητώντας επείγοντα «ειδικά προγράμματα αποκατάστασης», όπως η αναπαραγωγή σε αιχμαλωσία και η αποκατάσταση οικοτόπων για τη διάσωση μοναδικών ειδών.
Πουλιά όπως το φαφίνι, το ευρωπαϊκό τρυγόνι και ο γατόπαρδος θα είναι μεταξύ εκείνων που θα εξαφανιστούν από τους ουρανούς μας εάν συνεχιστεί η παρούσα τάση, σύμφωνα με την έρευνα ενώ η απώλειά τους απειλεί να διαλύσει οικοσυστήματα σε όλο τον κόσμο.
«Αντιμετωπίζουμε μια κρίση εξαφάνισης πτηνών άνευ προηγουμένου στη σύγχρονη εποχή», δήλωσε η Κέρι Στιούαρτ επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας από το Πανεπιστήμιο του Reading, η οποία χαρακτήρισε το κύριο εύρημα της έρευνας ως ένα «σοκαριστικό στατιστικό στοιχείο».
Ουσιαστικά πρόκειται για τριπλάσιο αριθμό πτηνών από αυτά που εξαφανίστηκαν τα προηγούμενα 500 χρόνια.
Η εργασία, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Ecology and Evolution, εξέτασε δεδομένα για σχεδόν 10.000 πουλιά (σχεδόν όλα όσα είναι γνωστό ότι υπάρχουν) και χρησιμοποίησε δεδομένα της IUCN για να προβλέψει τον κίνδυνο εξαφάνισης.
Η απώλεια οικοτόπων – που οφείλεται κυρίως στην επέκταση και εντατικοποίηση της γεωργίας – αναδείχθηκε ως ο σημαντικότερος παράγοντας εξαφάνισης της πλειοψηφίας των ειδών.
Αλλά ακόμα κι αν η απώλεια οικοτόπων, το κυνήγι και η κλιματική αλλαγή σταματούσαν σήμερα, περίπου 250 είδη θα μπορούσαν να εξαφανιστούν, καθώς ήδη βρίσκονται στα πρόθυρα της εξαφάνισης.
Οι τοπικές προσπάθειες διατήρησης των πληθυσμός, όπως αναφέρει ο Guardian, μπορεί να φαίνονται μικρές, αλλά είναι απαραίτητες για να σωθεί ένα είδος από την εξαφάνιση, όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές.
«Πολλά πουλιά απειλούνται ήδη τόσο πολύ που η μείωση των ανθρώπινων επιπτώσεων από μόνη της δεν θα τα σώσει. Αυτά τα είδη χρειάζονται ειδικά προγράμματα αποκατάστασης, όπως έργα αναπαραγωγής και αποκατάστασης οικοτόπων, για να επιβιώσουν», δήλωσε η Στιούαρτ.
Τα success stories στον τομέα της διατήρησης δείχνουν ότι είναι δυνατό να επαναφέρουμε τα είδη από το χείλος της εξαφάνισης.
Μέχρι το 1987, ο κόνδορας της Καλιφόρνια – το μεγαλύτερο πουλί της Βόρειας Αμερικής – είχε εξαφανιστεί από την άγρια φύση. Υπήρχαν περίπου 22 πουλιά σε αιχμαλωσία, τα οποία στη συνέχεια αναπαράχθηκαν και απελευθερώθηκαν. Τώρα υπάρχει ένας πληθυσμός 350 τέτοιων πουλιών στην άγρια φύση.
Η καθηγήτρια Μανουέλα Γκονζάλες Σουάρεζ, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης στο Πανεπιστήμιο του Reading, δήλωσε: «Η αντιμετώπιση των απειλών δεν είναι αρκετή. Για 250-350 είδη απαιτούνται συμπληρωματικά μέτρα … για να επιβιώσουν τον επόμενο αιώνα».
Η τελευταία έκθεση για την Κατάσταση των Πουλιών στον Κόσμο διαπίστωσε ότι σχεδόν ο πληθυσμός των μισών σχεδόν πτηνών του πλανήτη είναι σε φθίνουσα πορεία.
Η απώλεια οικοτόπων, η υλοτομία, τα χωροκατακτητικά είδη, η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και η κλιματική αλλαγή επισημάνθηκαν ως οι κύριες απειλές.
«Δεν υπάρχει μαγική λύση για την επίλυση της κρίσης εξαφάνισης», δήλωσε ο Στιούαρτ Μπουτσαρντ επικεφαλής επιστήμονας της BirdLife International, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα. «Οι προστατευόμενες περιοχές μπορούν να διαδραματίσουν βασικό ρόλο, ενώ η μείωση των απειλών από τη γεωργία, την υλοτομία, την αλιεία, το κυνήγι και άλλες πηγές είναι απαραίτητη. Ωστόσο, ορισμένα είδη απαιτούν στοχευμένες προσπάθειες για την ανάκαμψη του πληθυσμού, που περιλαμβάνουν παρεμβάσεις όπως η αναπαραγωγή σε αιχμαλωσία και η απελευθέρωση, η μετατόπιση ή η συμπληρωματική σίτιση, για να ξεπεραστούν τα εμπόδια.
«Αυτή η εργασία προσθέτει σε ένα αυξανόμενο σύνολο στοιχείων που δείχνουν ότι δράσεις σε ολόκληρο το πλαίσιο είναι απαραίτητες για να σταματήσουν οι ανθρώπινες ενέργειες να οδηγήσουν σε εξαφάνιση ειδών».
