Η χρονοκατανάλωση έρχεται σε αρμονία με τον κιρκάδιο ρυθμό του ανθρώπινου σώματος, προσφέροντας στον οργανισμό πολλά οφέλη.

«Να τρως το πρωί σαν βασιλιάς, το μεσημέρι σαν άρχοντας και το βράδυ σαν ζητιάνος». Η ελληνική παροιμία, εμπνευσμένη από τον απλό λαό κρατούσε τους Έλληνες για δεκάδες χρόνια στις πρώτες θέσεις της μακροζωίας και της ισορροπημένης διατροφής. Δεν χρειάζονταν εξειδικευμένες δίαιτες, ούτε ειδικούς για να τους καθοδηγήσουν στα θερμιδικά τους γεύματα. Άκουγαν το σώμα και τις ανάγκες τους κι αυτό αρκούσε. Καθώς όμως η κοινωνία άρχισε να αλλάζει και η παγκοσμιοποίηση εισέβαλλε ακόμα και στις πιο απλές καθημερινές μας συνήθειες, αγνοήσαμε ή ξεχάσαμε το κοινό μυστικό των προγιαγιάδων μας. Σε έναν κόσμο που τρέχει συνεχώς με αυξητικούς ρυθμούς προσπαθώντας να καλύψει όλο και περισσότερες ανάγκες μέσα στην ημέρα, η συνέπεια και η πειθαρχία στα διατροφικά προγράμματα έρχεται δευτερεύουσα και γίνεται όλο και πιο πολύπλοκη και συχνά αδύνατη. Τα έτοιμα γεύματα σε ακαθόριστες ώρες πρόσληψης γίνονται μια συνήθη κατάσταση που οδηγεί σε αύξηση βάρους και σε διάφορα διατροφικά θέματα. 

Ο ανθρώπινος οργανισμός όμως δεν έπαψε ποτέ να λειτουργεί με το δικό του βιολογικό ρολόι και αυτό δεν διαφοροποιήθηκε ούτε σε ό,τι αφορά την πρόσληψη γευμάτων. Το βιολογικό μας ρολόι, ο κιρκάδιος ρυθμός – που είναι υπεύθυνος για τις ορμονικές εκκρίσεις, την ινσουλίνη, την κορτιζόλη, τη μελατονίνη, τη ρύθμιση του κορεσμού, αλλά και τη θερμοκρασία του σώματος – δεν νοιάζεται για την καθημερινή μας δραστηριότητα, αλλά για τις ανάγκες του σώματός μας που πρέπει να ακούμε.

 Η διατροφολόγος Αλιόνα Στρατουλάτ μας λέει πόσο σημαντικό είναι να έρθουμε ξανά σε αρμονία με τον κιρκάδιο ρυθμό μας και να βοηθήσουμε το σώμα μας να ενισχύσει τον μεταβολισμό, να απορροφά και να επεξεργάζεται καλύτερα τα θρεπτικά συστατικά που λαμβάνει, ώστε να είμαστε υγιείς και γεμάτοι ενέργεια. Όλα τα παραπάνω έρχονται σε ισορροπία με τη χρονοδίαιτα, που δεν είναι τίποτα άλλο παρά η εφαρμογή της ελληνικής παραδοσιακής ρήσης σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας.

Όπως μας εξηγεί η διατροφολόγος, το σώμα μας ακολουθεί τους ρυθμούς του ήλιου. Όπως ο ήλιος είναι δυνατός το πρωί και στη συνέχεια αρχίζει και πέφτει η ένταση της ακτινοβολίας του, έτσι λειτουργεί και το σώμα μας. Κατά τις πρωινές ώρες έχουμε ανάγκη από περισσότερη ενέργεια, οπότε είναι σημαντικό να ξεκινάμε την ημέρα μας με ένα πλούσιο γεύμα, ενώ καθώς περνούν οι ώρες τα γεύματα πρέπει να ελαττώνονται σε ποσότητα για να ετοιμάζεται το σώμα μας για ξεκούραση. Η χρονοδίαιτα γεννήθηκε από την ακολουθία του κιρκάδιου ρυθμού και στηρίζεται σε απλές, βασικές γνώσεις διατροφής.

Τι πετυχαίνουμε με την χρονοκατανάλωση

Σύμφωνα με την κα Στρατουλάτ καταναλώνουμε κανονικά τα γεύματα μας αλλά σε διαφορετικό χρόνο. Έτσι πετυχαίνουμε να μεταβολίζουμε καλύτερα τις τροφές και να έχουμε πιο σταθερά τα επίπεδα σακχάρου το αίμα, ενώ παράλληλα βελτιώνουμε την ευαισθησία στην ινσουλίνη και δεν κυκλοφορεί η γλυκόζη που μετατρέπεται σε λίπος.

Σύμφωνα με σχετική μελέτη (Garaulet M et al Obesity) ο χρονισμός γευμάτων συνδέεται και  με την απώλεια του βάρους. Όσοι έτρωγαν το κυρίως γεύμα τους πριν από τις 15:00 είχαν 25% μεγαλύτερη απώλεια βάρους σε 20 εβδομάδες σε σύγκριση με όσους έτρωγαν αργότερα με την ίδια θερμιδική πρόσληψη. Επίσης, παρουσιάστηκε βελτίωση της αρτηριακής πίεσης και της ευαισθησίας στην ινσουλίνη και μεταβολική ευελιξία.

Αντιθέτως, αναφέρει η κα Στρατουλάτ αν δεν ακολουθούμε τον κιρκάδιο ρυθμό μας αυξάνεται η μεταγευματική δραστηριότητα του οργανισμού, δηλαδή αυξάνεται απότομα η γλυκόζη που παράγει την ινσουλίνη και κουράζεται το πάγκρεας. Δεν θέλουμε απότομες αυξομειώσεις στον οργανισμό μας γιατί διαταράσσεται το προφίλ των τριγλυκεριδίων, αυξάνεται το λίπος και το βάρος μας και αναστατώνεται ο ρυθμός του ύπνου μας. Σχετική έρευνα έδειξε ότι όσοι επέλεγαν να καταναλώσουν τις περισσότερες θερμίδες κατά τις βραδινές ώρες είχαν χειρότερα αποτελέσματα στον έλεγχο σακχάρου και αυξημένο βάρος.

Ενδεικτικές ώρες γευμάτων σύμφωνα με τη χρονοδίαιτα

Πρωινό

Σύμφωνα πάντα με τη διατροφολόγο η ιδανική ώρα για την κατανάλωση του πρωινού μας είναι δύο ώρες αφού έχουμε ξυπνήσει. Το πρωινό πρέπει να είναι χορταστικό και να περιλαμβάνει πρωτεΐνη μαζί με λίγο λίπος. Είναι πολύ σημαντικό να λαμβάνουμε ένα πλούσιο πρωινό για να μπορούμε να έχουμε τον έλεγχο για το υπόλοιπο της ημέρας. Ενδεικτικές ώρες 7:00 – 9:00

Δεκατιανό

Το δεκατιανό δεν είναι απαραίτητο εάν κάποιος δεν το συνηθίζει, αλλά είναι μια καλή ευκαιρία να απολαύσει ένα μικρό σνακ, το οποίο μπορεί να είναι ακόμα κι ένα γλυκό, μια κι αυτή είναι η κατάλληλη ώρα. Ενδεικτικές ώρες 10:30 – 11:00

Μεσημεριανό

Το μεσημεριανό να είναι πλούσιο σε διατροφική αξία. Αυξημένη ποσότητα φαγητού, περισσότερο λίπος και υδατάνθρακες. Ενδεικτικές ώρες 12:00 – 16:00

Βραδινό

Το βραδινό να είναι κάτι ελαφρύ και εύπεπτο. Ενδεικτικές ώρες 18:30- 19:30