Ποια είναι η «ασφαλής» ποσότητα αλκοόλ για τους ηλικιωμένους;
Το ποτό είναι επιβλαβές για την υγεία σε οποιαδήποτε ηλικία. Όμως, καθώς μεγαλώνουμε, οι κίνδυνοι αυξάνονται — ακόμα και με την ίδια ποσότητα ποτού.
Το αλκοόλ επηρεάζει «σχεδόν όλα τα όργανα του σώματος», συμπεριλαμβανομένων των μυών και των αιμοφόρων αγγείων, του πεπτικού συστήματος, της καρδιάς και του εγκεφάλου, σύμφωνα με την Σάρα Τζο Νίξον, διευθύντρια του Κέντρου Έρευνας και Εκπαίδευσης για τις Εξαρτήσεις του Πανεπιστημίου της Φλόριντα. «Επηρεάζει ιδιαίτερα τους ηλικιωμένους, επειδή υπάρχει ήδη κάποια μείωση ή επίδραση σε αυτούς τους τομείς».
«Υπάρχει μια εντελώς διαφορετική σειρά» παραγόντων κινδύνου για την υγεία των ηλικιωμένων που πίνουν, δηλώνει με τη σειρά του ο Πολ Σάκκο, καθηγητής κοινωνικής εργασίας στο Πανεπιστήμιο του Maryland, στη Βαλτιμόρη, ο οποίος μελετά τη χρήση ουσιών και τη γήρανση. Οι άνθρωποι μπορεί να μην συνειδητοποιούν ότι τα ποτά που συνήθιζαν να ανέχονται καλά επηρεάζουν τώρα τον εγκέφαλο και το σώμα τους με διαφορετικό τρόπο, σύμφωνα με τα λεγόμενά του.
Το αλκοόλ μπορεί να δημιουργήσει νέα προβλήματα σε μεγαλύτερη ηλικία — ιδιαίτερα από τα 65 και πάνω — ακόμη και για όσους πίνουν ελαφρώς ή περιστασιακά. Οι ηλικιωμένοι τείνουν να έχουν λιγότερη μυϊκή μάζα και να συγκρατούν λιγότερο νερό στους ιστούς τους σε σύγκριση με τους νεότερους, γεγονός που μπορεί να αυξήσει τη συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα, σύμφωνα με τον ΄Ααρον Γουάιτ, ανώτερο σύμβουλο στο Εθνικό Ινστιτούτο για την Κατάχρηση Αλκοόλ και τον Αλκοολισμό. Αυτό σημαίνει ότι οι ηλικιωμένοι χρειάζονται λιγότερα ποτά για να νιώσουν μεθυσμένοι, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρών τραυματισμών από πτώσεις.
Σύμφωνα με την έρευνα του δρ Νίξον, οι ηλικιωμένοι παρουσιάζουν επίσης ελλείψεις στη λειτουργική μνήμη σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις αλκοόλ στο αίμα σε σύγκριση με τους νεότερους πότες. Σε μια άλλη μελέτη στην οποία εργάστηκε ο δρ Νίξον, ορισμένοι ηλικιωμένοι ενήλικες σε προσομοιώσεις οδήγησης έδειξαν σημάδια διαταραχής μετά από λιγότερο από ένα ποτό.
Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων παθήσεων όπως άνοια, διαβήτης, καρκίνος, υπέρταση και καρδιακές παθήσεις. Αλλά μπορεί επίσης να επιδεινώσει την κατάσταση της πλειονότητας των ηλικιωμένων που ήδη πάσχουν από χρόνιες παθήσεις, σύμφωνα με την Αριν Φίλιπς, επίκουρη καθηγήτρια πολιτικής και διοίκησης υγείας στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στο Σικάγο, η οποία μελετά το αλκοόλ και τη γήρανση.
Σημαντικό ρόλο παίζουν και οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ φαρμάκων. Η ανάμειξη αλκοόλ με συνταγογραφούμενα φάρμακα που λαμβάνουν συνήθως οι ηλικιωμένοι, όπως αυτά για τη θεραπεία του διαβήτη ή της υπέρτασης, μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων ή να προκαλέσει επιβλαβείς παρενέργειες, όπως έλκη ή ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό. Οι βενζοδιαζεπίνες, όταν συνδυάζονται με αλκοόλ, μπορούν να επιβραδύνουν την αναπνοή και να δράσουν ως ισχυρό ηρεμιστικό. Ακόμη και τα φάρμακα που διατίθενται χωρίς ιατρική συνταγή μπορεί να αποδειχθούν επικίνδυνα. Η ασπιρίνη, την οποία ορισμένοι ηλικιωμένοι λαμβάνουν για να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων (παρά τις πιθανές παρενέργειες), μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή γαστρεντερική αιμορραγία, για την οποία οι ηλικιωμένοι διατρέχουν ήδη υψηλότερο κίνδυνο, σύμφωνα με τις δηλώσεις του Μάικλ Γουίλερ, καθηγητή διατροφικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Καρολίνας, ο οποίος ερευνά τις ηπατικές παθήσεις που προκαλούνται από το αλκοόλ.
Ορισμένοι ηλικιωμένοι υποστηρίζουν επίσης ότι ο πονοκέφαλος επιδεινώνεται με την ηλικία. Αν και δεν υπάρχουν ισχυρές επιστημονικές ενδείξεις που να το υποστηρίζουν, ο πονοκέφαλος μπορεί να φαίνεται χειρότερος επειδή το αλκοόλ μπορεί να επιδεινώσει άλλα συμπτώματα της γήρανσης, όπως ο κακός ύπνος, δηλώνει ο δρ Γουάιτ.
Πώς να μειώσουμε τον κίνδυνο
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η κατανάλωση αλκοόλ μεταξύ των ηλικιωμένων φαίνεται να έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια… Μια ομοσπονδιακή έρευνα του 2023 (σ.σ. ΗΠΑ) διαπίστωσε ότι το 12% των ενηλίκων ηλικίας 65 ετών και άνω — περίπου επτά εκατομμύρια άτομα — ανέφεραν ότι κατανάλωναν τουλάχιστον τέσσερα ή πέντε ποτά σε ένα τραπέζι τον προηγούμενο μήνα.
Μετά από δεκαετίες αντιφατικών μηνυμάτων σχετικά με τις βλάβες και τα οφέλη του αλκοόλ για την υγεία, πρόσφατες μελέτες έχουν καταστήσει σαφές ότι καμία ποσότητα αλκοόλ δεν είναι καλή για την υγεία. Ωστόσο, ο δρ Σάκκο αναγνωρίζει ότι «το ποτό έχει σημασία για τους ανθρώπους» και ότι η απόφαση για μέτρια κατανάλωση ή πλήρη διακοπή «είναι μια απόφαση που πρέπει να λάβουμε σε συνεννόηση με τον γιατρό και τους αγαπημένους μας».
Αλλά ποια είναι η «ασφαλής» ποσότητα αλκοόλ για τους ηλικιωμένους; Αυτό είναι δύσκολο να πει κανείς. Οι διαθέσιμες μελέτες που προσπαθούν να καθορίσουν ακριβώς πόσο αλκοόλ χρειάζεται για να αυξηθούν οι κίνδυνοι για την υγεία των ηλικιωμένων χρησιμοποιούν διαφορετικά κριτήρια για τη μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, γεγονός που καθιστά δύσκολη την επίτευξη συναίνεσης. «Ακόμα και ως ειδικός σε αυτόν τον τομέα, καταλαβαίνω τη σύγχυση», συμβουλεύει ο δρ Γουίλερ.
ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕ…
Ο δρ Νίξον συνιστά ότι οι ενήλικες 65 ετών και άνω δεν πρέπει να καταναλώνουν περισσότερο από ένα ποτό την ημέρα και όχι περισσότερα από επτά την εβδομάδα. (…Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων ορίζουν τη μέτρια κατανάλωση αλκοόλ για ενήλικες όλων των ηλικιών ως δύο ποτά ή λιγότερα την ημέρα για τους άνδρες και ένα ποτό ή λιγότερο την ημέρα για τις γυναίκες).
ΠΗΓΗ: nytimes
